Παγκόσμια Ημέρα Φυματίωσης

 Η παγκόσμια ημέρα της φυματίωσης γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 24 Μαρτίου για να μας θυμίζει τα καταστροφικά αποτελέσματα που είχε η πάθηση στην παγκόσμια υγεία και οικονομία και να επιταχύνει τους ρυθμούς και τις προσπάθειες για την εξάλειψή της με αποφασιστική θεραπεία. Η ημερομηνία είναι η ίδια στην οποία το 1882 ο γιατρός Robert Koch ανακοίνωσε ότι βρήκε το βακτήριο το οποίο προκαλούσε φυματίωση και με αυτό το τρόπο άνοιξε ο δρόμος για τη διάγνωση και την ανακάλυψη των φαρμάκων για αυτή την ασθένεια. 

 Η φυματίωση μάστιζε την Ελλάδα κυρίως στις αρχές του 20ου αιώνα με 40.000 νεκρούς κάθε χρόνο ηλικίας έως 40 ετών. Το 1902 ιδρύθηκε από τη Σοφία Σλήμαν το πρώτο λαϊκό σανατόριο της Ελλάδας που αργότερα μετονομάστηκε σε νοσοκομείο νοσημάτων θώρακος «η Σωτηρία». Οι πρώτες θεραπείες πριν την ανακάλυψη του Koch ήταν χειρουργικές και η λογική των επεμβάσεων στηριζόταν στη συρρίκνωση του μολυσμένου πνεύμονα που διευκόλυνε την ίαση των φυματικών βλαβών. Το 1944 το πρώτο αντιβιοτικό που ανακαλύφθηκε ενάντια στο βάκιλο της φυματίωσης ήταν η στρεπτομυκίνη ενώ στη συνέχεια το 1950 ανακαλύπτεται πρώτα η ισονιαζίδη και αργότερα τα υπόλοιπα πρωτεύοντα αντιφυματικά φάρμακα όπως η ριφαμπικίνη, εθαμβουτόλη και πυραζιναμίδη που συμβάλουν σημαντικά στη μείωση της θνητότητας. 

 Σήμερα η φυματίωση είναι ένα πρόβλημα που παραμένει ενεργό παρ’ όλες τις φαρμακευτικές και ιατρικές εξελίξεις στην πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία της πάθησης. Παρ’ όλο που η επίπτωση της νόσου είναι χαμηλή, εκτιμάται ότι στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία έχουν αυξηθεί κρούσματα ανθεκτικών-πολυανθεκτικών μικροβίων της φυματίωσης που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν παρά μόνο με συνδυασμό πολλών αντιφυματικών φαρμάκων, ενώ ο ασθενής πολύ συχνά νοσηλεύεται για μεγάλο χρονικό διάστημα.

 Η φυματίωση μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω σταγονιδίων από το αναπνευστικό. Μόνο το 10% των ασθενών που προσβάλει ο βάκιλος της φυματίωσης, παρουσιάζουν ενεργή λοίμωξη. Τα συνήθη συμπτώματα είναι κακουχία, κόπωση, καταβολή, απώλεια βάρους, νυχτερινοί ιδρώτες, αιμόπτυση, παρατεινόμενος πυρετός, δύσπνοια. Αν και όλοι οι άνθρωποι μπορούν να προσβληθούν, ιδιαίτερα ευάλωτες ομάδες πληθυσμού είναι οι φτωχοί, υποσιτισμένοι, περιθωριοποιημένοι συνάνθρωποί μας κυρίως λόγω των συνθηκών διαβίωσής τους. Παρ’ όλα αυτά η πάθηση και προλαμβάνεται αλλά και θεραπεύεται εάν γίνει η διάγνωσή της έγκαιρα και έγκυρα. 

 Ελπίζουμε ότι σήμερα με την παγκόσμια υγειονομική κρίση και την πανδημία του κορονοϊού, η παγκόσμια ημέρα της φυματίωσης να συμβάλει σημαντικά στην ευαισθητοποίηση της πολιτείας για ανάπτυξη μονάδων πρόληψης αλλά και θεραπείας των ασθενειών αυτών που αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία.